Śruby DIN 7991 / ISO 10642 – kluczowe informacje o śrubach stożkowych

Śruby z łbem stożkowym z gniazdem sześciokątnym, zgodne z normami DIN 7991 i ISO 10642, to popularne elementy złączne. Wyjaśniamy ich charakterystykę, materiały, zastosowania i znaczenie norm.

Czym są śruby DIN 7991 i ISO 10642?

Te śruby posiadają charakterystyczny, płaski łeb stożkowy. Łeb ten ma gniazdo sześciokątne. Gniazdo to służy do montażu kluczem imbusowym. Śruby te zaprojektowano do montażu w pogłębionych otworach. Dzięki temu łeb śruby licuje się z powierzchnią materiału. Zapewnia to estetyczne wykończenie i gładką powierzchnię. Śruby te spełniają wymagania norm DIN 7991 i ISO 10642. Normy te określają dokładne wymiary i właściwości. Elementy te wykonuje się z odpornej na uszkodzenia stali. Znajdują szerokie zastosowanie w wielu branżach.

Normy DIN 7991 i ISO 10642 – Co musisz wiedzieć?

Norma ISO 10642 definiuje specyfikacje dla tych śrub. Opracowała ją Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO). Standard ten ustala dokładne wytyczne. Dotyczą one wymiarów i tolerancji. Określa też właściwości mechaniczne elementów złącznych. W środowisku przemysłowym śruby zgodne z ISO 10642 funkcjonują pod oznaczeniem DIN 7991. Obie normy są często używane zamiennie. Historia normy ISO 10642 rozpoczęła się w latach 90. XX wieku. Obecna wersja normy to wynik wieloletnich badań. Stanowi też efekt doświadczeń praktycznych. Norma ma duże znaczenie w przemyśle. Zapewnia standaryzację i jakość produktów.

Polska Norma PN-EN ISO 10642:2006 dotyczyła tych śrub. Była to wersja polska normy. Data jej publikacji to 22-05-2006. Norma ta została wycofana. Data wycofania to 11-03-2020. Zastąpiła ją nowsza norma. Jest to PN-EN ISO 10642:2020-03. Nowa norma jest w wersji angielskiej. Wprowadziła ona EN ISO 10642:2004 i ISO 10642:2004. Norma z 2006 roku zastąpiła PN-EN ISO 10642:2004. Norma PN-EN ISO 10642:2006 miała 14 stron. Należała do grupy cenowej G. Była przypisana do Sektora Maszyn i Inżynierii (SMC). Organ Techniczny KT 236 zajmował się tą normą. Dotyczył on Części Złącznych i Narzędzi Montażowych. Numer ICS to 21.060.10. Norma z 2006 roku miała element dodatkowy. Był nim PN-EN ISO 10642:2006/A1:2013-05E.

Materiały i Klasy Wytrzymałości

Śruby DIN 7991 / ISO 10642 dostępne są w różnych materiałach. Najczęściej stosuje się stal węglową. Używa się też stali nierdzewnej A2 (INOX). Popularna jest stal kwasoodporna A4. Śruby A2 mają dobrą odporność na korozję. Sprawdzają się w większości warunków atmosferycznych. Śruby A4 są lepsze w środowiskach agresywnych. Są polecane do przemysłu morskiego i chemicznego. Stal austenityczna INOX nie jest hartowana. Może mieć wysoką odporność na korozję. Inne materiały to mosiądz, tytan i stopy aluminium. Wybór materiału zależy od zastosowania. Dostępne warianty różnią się surowcem i powłoką.

Śruby te występują w różnych klasach wytrzymałości. Klasy te określają właściwości mechaniczne. Typowe klasy wytrzymałości to 8.8, 10.9 i 12.9. Śruby imbusowe z łbem stożkowym DIN 7991 dostępne są w tych klasach. Stal klasy 8.8 ma wytrzymałość 800 MPa. Jej granica plastyczności wynosi 640 MPa. Stal klasy 10.9 ma wytrzymałość 1000 MPa. Stal nierdzewna A2 osiąga wytrzymałość 700 MPa. Klasa wytrzymałości jest kluczowa dla bezpieczeństwa połączenia. Należy ją dobrać do obciążenia.

Budowa i Wymiary Śrub Stożkowych

Śruby ISO 10642 mają stożkowy łeb. Kąt łba wynosi 90 stopni. Łeb wyposażony jest w gniazdo sześciokątne. Służy ono do dokręcania kluczem imbusowym. Średnica łba śruby wynosi od około 4 mm do 39 mm. Śruby dostępne są w szerokim zakresie rozmiarów. Typowe rozmiary gwintu to od M3 do M24. Należą do nich M3, M4, M5, M6 (małe). Są też M8, M10, M12 (średnie). Większe rozmiary to M16, M20, M24. Te ostatnie służą do wymagających konstrukcji. Śruby mogą mieć gwint metryczny lub calowy. Warianty różnią się typem gwintu. Fabrycznie śruby bywają pakowane po 500 sztuk. Wszystkie elementy złączne są zwykle w naturalnym wybarwieniu.

Przykładowe wymiary i ceny śrub nierdzewnych A2:

Rozmiar	Średnica	Długość	Pod klucz imbusowy	Skok gwintu	Cena brutto (przykład)
M3	M3	Różne	2 mm	0,5 mm	0,06 zł
M4	M4	Różne	2,5 mm	0,7 mm	0,09 zł
M5x10	M5	10 mm	3 mm	0,8 mm	0,06 zł
M6	M6	Różne	4 mm	1 mm	0,11 zł
M8	M8	Różne	5 mm	1,25 mm	0,42 zł
M10	M10	Różne	6 mm	1,5 mm	1,00 zł
M12	M12	Różne	8 mm	1,75 mm	1,30 zł

Podane ceny są jedynie przykładem. Mogą się różnić w zależności od dostawcy i ilości.

Powłoki Ochronne i Zabezpieczenia

Śruby stożkowe mogą posiadać różne powłoki ochronne. Najczęściej stosuje się cynkowanie galwaniczne. Zapewnia ono dobrą ochronę przed korozją. Inne powłoki to ocynk płatkowy. Należą do nich technologie GEOMET i DACROMET. Dostępne są też śruby czernione lub oksydowane. Obróbka powierzchni wpływa na trwałość śruby. Zwiększa jej odporność na czynniki zewnętrzne. Cynkowanie galwaniczne produktów o wysokiej klasie wytrzymałości może powodować kruchość wodorową. Należy o tym pamiętać przy wyborze śrub. Dostępne warianty różnią się powłoką ochronną.

W aplikacjach narażonych na wibracje, śruby mogą się luzować. Można zastosować zabezpieczenia przed samoczynnym luzowaniem. Sugeruje się użycie podkładek sprężystych. Pomocne są też nakrętki samozabezpieczające. Innym rozwiązaniem są kleje do gwintów. Zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń zwiększa trwałość połączenia.

Zastosowanie Śrub DIN 7991 / ISO 10642

Śruby z łbem stożkowym znajdują szerokie zastosowanie. Są niezastąpione w przemyśle i budownictwie. Stosuje się je w inżynierii mechanicznej. Doskonałe rozwiązanie dla branży budowlanej. Ważne są też w przemyśle motoryzacyjnym. Używa się ich przy budowie maszyn. Znajdują zastosowanie w przemyśle morskim. Są obecne w przemyśle chemicznym i spożywczym. Stosuje się je w budowie ciężarówek i przyczep. Używają ich producenci maszyn spożywczych. Występują w branży Agri. Są obecne w branży półprzewodników i medycznej. Znajdują zastosowanie w przemyśle petrochemicznym. Wykorzystuje je branża wiatrowa. Ich kształt pozwala na licowanie z powierzchnią. Jest to kluczowe w miejscach wymagających gładkiego wykończenia. Produkty wyposażone w gwint metryczny charakteryzują się wysoką wytrzymałością. Mają też zdolność do samohamowania. Śruby z łbem stożkowym z gniazdem sześciokątnym DIN 7991 są dostępne w kilku wersjach.

Montaż i Konserwacja

Prawidłowy montaż śrub stożkowych jest ważny. Śruby powinny być licowane z powierzchnią. Upewnij się, że łeb schowa się całkowicie w otworze. Zapewnia to płaską powierzchnię połączenia. Zawsze używaj odpowiedniego klucza imbusowego. Dobierz klucz do rozmiaru gniazda. Sprawdź sytuację montażową przed dokręcaniem. Pozwala to uniknąć zerwania elementu. Nadmierne dokręcanie może uszkodzić gwint lub śrubę. Moment dokręcania zależy od rozmiaru i klasy śruby. Tabele momentów dokręcania są pomocne. Najlepsze praktyki konserwacyjne obejmują regularne inspekcje. Sprawdź połączenia pod kątem luzowania. W razie potrzeby dokręć śruby. W środowiskach korozyjnych stosuj śruby z odpowiednią powłoką lub materiału. Śruby A4 są zalecane w trudnych warunkach.

Dostępność Śrub DIN 7991 / ISO 10642

Śruby zgodne z normami DIN 7991 i ISO 10642 są szeroko dostępne. Oferują je wyspecjalizowane przedsiębiorstwa handlowe. Zajmują się one sprzedażą wyrobów śrubowych. Wiele firm prowadzi sprzedaż hurtową i detaliczną. Asortyment obejmuje śruby w różnych rozmiarach. Dostępne są rozmiary od M3 do M24. Znajdziesz śruby z różnych materiałów. Oferowane są śruby ze stali węglowej. Dostępna jest stal nierdzewna A2 i A4. Firmy oferują śruby z różnymi powłokami. Można znaleźć śruby ocynkowane galwanicznie. Dostępne są też śruby z ocynkiem płatkowym. Niektóre śruby są czernione lub oksydowane. Oferta obejmuje śruby z gniazdem imbusowym. Dostępne są też śruby typu TORX. Firmy często oferują fachowe doradztwo. Udzielają szczegółowych informacji o produktach. Możesz skontaktować się z dostawcą, jeśli szukasz konkretnego produktu.

Produkty i Normy Powiązane

Rynek elementów złącznych jest szeroki. Oprócz śrub stożkowych dostępne są inne produkty. Należą do nich śruby z niepełnym gwintem (DIN 931 / ISO 4014). Stosuje się też śruby oczkowe (DIN 444). Używa się śrub motylkowych (DIN 316). Popularne są śruby noskowe (DIN 604). Asortyment obejmuje też nakrętki i podkładki. Dostępne są wkręty do drewna i tarasowe. Stosuje się nity zrywalne i nitonakrętki. Ważne są też zawleczki i pierścienie osadcze. Elementy te często stosuje się razem ze śrubami. Znajomość powiązanych norm jest przydatna. Należą do nich normy DIN, PN i ISO. Niemiecki Instytut Normalizacyjny to DIN. Polska Norma to PN. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna to ISO. Tabele konwersji norm ułatwiają identyfikację. Wiedza o różnych elementach złącznych pomaga dobrać optymalne rozwiązanie.

Warto poznać inne powiązane zagadnienia. Przykładem są kotwy mechaniczne i chemiczne. Różnice między nimi są istotne. Nakrętki samohamowne to kolejna ważna kategoria. Warto znać ich rodzaje i zastosowanie. Informacje o gatunkach stali są kluczowe. Pomagają wybrać odpowiedni materiał śrub. Wiedza o mierzeniu śrub jest praktyczna. Zapewnia dobór właściwego rozmiaru.

Karol Nawrocki, ekspert w dziedzinie technologii, zwraca uwagę na znaczenie jakości. Koncentruje się na poprawie bezpieczeństwa produkcji. Certyfikacja produktów jest kluczowa. Dotyczy to także elementów złącznych. Jakość śrub wpływa na trwałość konstrukcji. Wybór odpowiednich norm gwarantuje jakość.

Cytat dotyczący zastosowania:

Precyzja i Estetyka – Śruby z Łbem Stożkowym DIN 7991 / ISO 10642 / ISO 14581 to idealne rozwiązanie dla konstrukcji wymagających zarówno estetyki, jak i funkcjonalności.

Cytat o odporności na korozję:

Odporność na Korozję – Pokrycie Cynkiem Galwanicznym zapewnia doskonałą ochronę przed korozją.

Opinia o stali nierdzewnej:

Stal nierdzewna cieszy się uznaniem twórców.

Zobacz także:

• Śruby z łbem wypukłym ISO 7380 – charakterystyka i zastosowanie
• Śruby pasowane ISO 7379 – Precyzja i Wytrzymałość w Elementach Maszyn
• Śruby ISO 7046: Specyfikacja, zastosowanie i normy techniczne
• Podkładki okrągłe płaskie do wkrętów o łbach walcowych i kulistych ISO 7092 (DIN 433)
• Śruby DIN 931 / ISO 4014 – Charakterystyka i Zastosowanie