Norma ISO 14580 określa wymagania dla wkrętów z niskim łbem walcowym i gniazdem TX. Dowiedz się, do czego służą te elementy złączne i jakie przepisy ich dotyczą. Poznaj szczegóły normy i jej znaczenie w przemyśle.
Co to jest norma ISO 14580?
Norma ISO 14580 dotyczy specyficznych elementów złącznych. Określa ona wymagania dla wkrętów. Są to wkręty z niskim łbem walcowym. Posiadają one gniazdo typu TX, znane jako TORX.
Norma ISO 14580 jest standardem międzynarodowym. Określa wymiary i właściwości tych wkrętów. Firmy oferują wiele elementów złącznych. Wkręty zgodne z ISO 14580 należą do tej grupy produktów.
Czym charakteryzują się wkręty objęte normą ISO 14580?
Wkręty objęte normą ISO 14580 to wkręty z niskim łbem walcowym. Posiadają gniazdo napędowe typu TX (TORX). Norma precyzuje ich wymiary i parametry techniczne.
Szczegóły normy PN-EN ISO 14580:2011
Polski Komitet Normalizacyjny wydał polską wersję normy. Jest to PN-EN ISO 14580:2011. Norma ta została opublikowana 26 sierpnia 2011 roku. Składa się z 8 stron. Została zaklasyfikowana do grupy cenowej D.
Norma należy do sektora SMC. Jest to Sektor Maszyn i Inżynierii. Za jej opracowanie odpowiadał Organ Techniczny KT 236. Zajmuje się on Częściami Złącznymi i Narzędziami Montażowymi. Norma PN-EN ISO 14580:2011 wprowadza dwie inne normy: EN ISO 14580:2011 [IDT] oraz ISO 14580:2011 [IDT].
Wcześniej obowiązywała norma PN-EN ISO 14580:2004. Nowa norma z 2011 roku zastępuje poprzednią wersję. Norma ma klasyfikację ICS: 21.060.10. Dotyczy ona elementów złącznych.
Budowa i charakterystyka wkrętów ISO 14580
Wkręty zgodne z normą ISO 14580 to specyficzne elementy. Mają one niski łeb walcowy. Charakteryzują się gniazdem typu TX. Gniazdo TX to rodzaj napędu śruby. Zapewnia on efektywne przenoszenie momentu obrotowego.
Wkręty te często wykonuje się ze stali. Przykładowo, stosuje się stal klasy 8.8. Elementy mogą być również ocynkowane. Powłoka cynkowa chroni przed korozją.
Gniazdo TX ma istotne zalety. Zwiększa ono wydajność montażu. Siła podczas dokręcania jest rozłożona. Nie koncentruje się ona w jednym punkcie. Dzieje się tak w przypadku śrub z gniazdem sześciokątnym. Siła przenoszona jest przez dużą powierzchnię gniazda. Zmniejsza to ryzyko uszkodzenia gniazda lub narzędzia.
Wymiary wkrętów ISO 14580
Norma ISO 14580 precyzuje dokładne wymiary wkrętów. Dotyczą one średnicy gwintu i długości śruby. Określa także wymiary łba i głębokość gniazda. Poniższa tabela przedstawia przykładowe wymiary. Są one podane dla różnych rozmiarów gwintu (M).
| Rozmiar gwintu (M) | Orientacyjna długość śruby (mm) | Średnica głowicy (mm) | Głębokość rowka TX (mm) |
|---|---|---|---|
| M2 | 0.8 | 3.62 | 1.55 |
| M2.5 | 0.9 | 4.32 | 1.85 |
| M3 | 1 | 5.32 | 2.4 |
| M4 | 1.4 | 6.78 | 3.1 |
| M5 | 1.6 | 8.28 | 3.65 |
| M6 | 2 | 9.78 | 4.4 |
| M8 | 2.5 | 12.73 | 5.8 |
| M10 | 3 | 15.73 | 6.9 |
Podane wymiary są orientacyjne. Mogą się różnić w zależności od producenta. Zawsze sprawdzaj dokładne specyfikacje techniczne. Robisz to przed zakupem elementów złącznych.
ISO 14580 w kontekście połączeń gwintowych
Wkręty zgodne z normą ISO 14580 są częścią szerszej kategorii. Należą do połączeń gwintowych. Połączenia gwintowe to połączenia kształtowe. Są one rozłączne. Stosuje się je bardzo często w budowie maszyn.
Zasadniczym elementem takiego połączenia jest łącznik. Składa się on zazwyczaj ze śruby. Śruba ma gwint zewnętrzny. Drugim elementem jest nakrętka. Nakrętka ma gwint wewnętrzny. Skręcenie obu gwintów tworzy połączenie gwintowe.
Gwint ma swoją budowę. Posiada zarys. Wyróżniamy różne zarysy gwintu:
- zarys trójkątny
- zarys trapezowy symetryczny
- zarys trapezowy niesymetryczny
- zarys prostokątny
- zarys okrągły
Gwinty mogą być prawo- lub lewoskrętne. Linia śrubowa określa kierunek skręcenia. Wyróżniamy linię śrubową prawo skrętną i lewo skrętną. Połączenia gwintowe dzieli się na pośrednie i bezpośrednie. Istnieją też mechanizmy śrubowe.
Wymiary nominalne gwintu
Gwinty opisuje się za pomocą wymiarów nominalnych. Są one standardowe dla danego typu gwintu. Poniżej przedstawiono kluczowe wymiary:
| Wymiar | Opis |
|---|---|
| d | średnica gwintu śruby |
| D | średnica dna wrębów nakrętki |
| d1 | średnica rdzenia śruby |
| D1 | średnica otworu nakrętki |
| d2 | średnica podziałowa śruby |
| D2 | średnica podziałowa nakrętki |
| P | podziałka gwintu |
| Ph | skok gwintu w gwintach wielokrotnych |
| α | kąt gwintu |
| γ | wznios gwintu |
Te parametry są kluczowe. Określają one geometrię gwintu. Zapewniają prawidłowe spasowanie śruby i nakrętki.
System normalizacji: DIN, PN, ISO
Elementy złączne produkuje się według norm. Stosuje się normy DIN, PN, ISO. Normy te gwarantują odpowiednie wymiary elementów. Zapewniają także ich wymaganą wytrzymałość. Są one podstawą produkcji. Gwarantują zamienność elementów.
Główne instytucje normalizacyjne to:
- Niemiecki Instytut Normalizacyjny (DIN)
- Polski Komitet Normalizacyjny (PN)
- Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO)
Te organizacje tworzą i publikują standardy. Normy ISO są standardami międzynarodowymi. Norma ISO 14580 jest przykładem takiego standardu. PN-EN ISO 14580 to polska wersja normy europejskiej i międzynarodowej. Normalizacja ułatwia handel i produkcję na całym świecie.
Dlaczego normy są ważne dla elementów złącznych?
Normy, takie jak ISO 14580, DIN czy PN, są ważne. Gwarantują one, że elementy złączne mają odpowiednie wymiary. Zapewniają także ich wymaganą wytrzymałość. Dzięki normom elementy są zamienne. Umożliwia to ich stosowanie w różnych konstrukcjach i maszynach.
Dostępność i zastosowanie wkrętów ISO 14580
Wkręty zgodne z normą ISO 14580 są dostępne u dostawców. Można je znaleźć w specjalistycznych sklepach. Przykładem jest sklep internetowy Würth. Oferuje on elementy złączne dla rzemiosła i przemysłu.
Wielu dostawców prowadzi sprzedaż. Sprzedaż odbywa się wyłącznie firmom. Firmy z branży rzemieślniczej i przemysłowej są głównymi odbiorcami. Sklepy oferują szeroki asortyment produktów. Liczba produktów może przekraczać 125 000 pozycji.
Jeśli jesteś firmą, możesz zarejestrować się. Zarejestruj się i korzystaj ze wszystkich funkcji sklepu internetowego. Możesz również skontaktować się z dostawcą. Zadzwoń do nas, aby uzyskać więcej informacji. Możesz także zarejestrować się. Zarejestruj się, aby dołączyć do grona naszych klientów.
Elementy złączne według normy ISO 14580 znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach. Stosuje się je tam, gdzie potrzebne są niezawodne połączenia gwintowe. Niski łeb walcowy sprawdza się w miejscach z ograniczoną przestrzenią.
Powiązane normy i produkty
Norma ISO 14580 jest częścią systemu normalizacji. Istnieje wiele norm powiązanych z elementami złącznymi. Dotyczą one gwintów, tolerancji, materiałów i innych typów śrub. Przykłady powiązanych norm to:
- ISO 261 (Gwinty metryczne ISO ogólnego przeznaczenia)
- ISO 888 (Ogólne wymagania dla elementów złącznych)
- ISO 898-1 (Własności mechaniczne elementów złącznych ze stali stopowej i niestopowej – Śruby, wkręty i szpilki)
- ISO 965-2 (Gwinty metryczne ISO ogólnego przeznaczenia – Tolerancje – Część 2: Graniczne wymiary dla gwintów zewnętrznych i wewnętrznych ogólnego przeznaczenia)
- ISO 3506-1 (Własności mechaniczne elementów złącznych ze stali nierdzewnych odpornych na korozję – Część 1: Śruby, wkręty i szpilki)
- ISO 4759-1 (Tolerancje elementów złącznych – Część 1: Śruby, wkręty, szpilki i nakrętki – Gatunki dokładności A, B i C)
Istnieją także inne produkty i normy związane z tą tematyką. Przykładem jest norma PN-EN ISO 14583:2011. Dotyczy ona wkrętów z łbem walcowym i gniazdem TX. Wkręty te mają pełny gwint. Norma ISO 14580 dotyczy wkrętów z niskim łbem.
Inne powiązane normy obejmują:
- PN-EN ISO 14580:2004 – wersja polska (norma zastąpiona)
- PN-EN ISO 10664:2014-12 – wersja angielska (dotyczy gniazd TX)
- PN-EN ISO 4032:2013-06 – wersja angielska (dotyczy nakrętek sześciokątnych)
- PN-EN ISO 4017:2014-09 – wersja angielska (dotyczy śrub z łbem sześciokątnym)
Te normy tworzą spójny system. Zapewniają one kompatybilność elementów złącznych. Umożliwiają prawidłowe projektowanie połączeń.
Zobacz także:
